Toegevoegd op: 29 juni 2025
We herinneren ons vast dat in 2002, 2003, en 2004 Amsterdam een autovrije dag kende. De jaarlijkse autovrije zondag, die op dezelfde dag plaatsvond als de Dam-tot-Dam loop.
Als eigenaar van een reclame-campagnebureau heb ik destijds vele campagnes voor de gemeente bedacht en uitgevoerd, en toen ook alle drie de jaren de bekendmakingen van deze autovrije zondag mogen uitvoeren. Daardoor heb ik kunnen ondervinden wat hierbij goed werkte, maar ook wat niet werkte. Daarom dit voorstel, aangezien het nut nu actueler is dan ooit.
Gezien de inhoud van dit voorstel is het vermeldenswaardig dat de autovrije dag vanaf 2005 om twee redenen niet is gecontinueerd;
- Het toenmalige stadsbestuur had toen weinig met ‘auto onvriendelijke’ initiatieven. De geesten waren 20 jaar geleden minder rijp voor een autovrije dag.
- Ondanks dat de dag samenviel met de Dam-tot Dam loop in in oktober, en de binnenstad al gedeeltelijk afgesloten was, werd telkens duidelijk dat het publiek niet voldoende op de hoogte gesteld kon worden via de middelen die toen voor handen waren (Parool, Telegraaf, AT5, Amsterdam.nl stadsmagazine en Stadsdeelkranten). Online bekendmaken bestond toen nog nauwelijks.
Resultaat was; negatieve reacties, boze mensen aan de afzettingen, tot agressiviteit richting de verkeersbegeleiders aan toe, en negatieve pers.
De beoogde ring waarbinnen de Autovrije dag zich afspeelde werd daarom per jaar kleiner gemaakt, en vervolgens in 2004 zo klein dat het weinig impact meer had. Het stadsbestuur zag al snel in dat dit, om meer schade te voorkomen, niet op deze wijze verder moest gaan.
We zijn ruim 20 jaar verder, we leven we in andere tijden, met nieuwe milieu-verbeterende eisen, doelen en een bredere basis voor groene en autoluwe initiatieven.
En een Wethouder die zich bijzonder sterk maakt voor een autoluwere meer leefbare stad.
Graag doe ik hierbij een voorstel voor een regelmatige autovrije dag, die naar mijn idee om vier redenen succesvoller is;
1. De geesten zijn door het huidig politiek bestuur meer rijp voor een autoluwe dag,
2. De mogelijkheden voor de bekendmaking zijn door de online PR-mogelijkheden veel ruimer en goedkoper geworden.
3. Een frequente autovrije dag zorgt voor een automatische gewenning bij het publiek. Binnen, maar ook buiten onze stad.
4. De locatie wordt een duidelijke ring die niet per editie aangepast wordt. De consistentie is helder en de boodschap daarmee duidelijk.
Uitleg bij punt 3
Het voorstel is een autovrije zondag te bepalen op elke eerste zondag van de maand. Er zal flinke bekendheid gegeven moeten worden bij de 1e vier edities, met de PR middelen die we als gemeente hebben. Bij de 1e keer zal er protest zijn, bezwaar van ondernemersverenigingen en bewoners. Negatieve berichtgeving in de pers. De 2e keer zal dit niet veel minder zijn. De 3e keer begint dit de verstommen, er ontstaat bewustzijn dat dit wel eens voordelen kan hebben. Bij de 4e editie komt een zekere gewenning bij Amsterdammers en het publiek van buiten de stad. Vanaf de 5e editie beginnen de initiatieven binnen te stromen om op die dagen iets leuks te doen met de openbare ruimte. De positieve reacties zullen het nieuws domineren. Daarna; een maandelijkse herinnering via de bekende PR kanalen zoals Parool en AT5, en blijvend op de website van de gemeente is voldoende om deze dag verder bekend te maken.
De 1e zondag van de maand wordt een vaste en welkome 'genietdag'. Men gaat erop rekenen en ondervindt deze dag als rustig, positief, verfrissend, en men zal het ook als zodanig doorvertellen.
Amsterdammers kennende gaan creatieve initiatieven gestart worden die alleen op een dergelijke ‘veilige autoluwe dag’ georganiseerd kunnen worden. Men ziet er naar uit elkaar op die dag weer in rust te ontmoeten. De gemeente kan dit stimuleren door toestemming te geven voor kleinere evenementen. Goede regels voor deze kleine evenementen zijn nodig (omvang, geluidsoverlast, afval afhandeling) zodat het voor iedereen genieten is en blijft. En het stadsleven moet de dag erna ook gewoon weer opgepakt kunnen worden.
Commercialisering
Wellicht is een verbod op gesponsorde evenementen verstandig. Groot vertoon van grote logo's en professioneel PR-bombardement zorgt er vaker voor dat dit soort initiatieven snel commercialiseren en qua omvang en imago uit de hand lopen. Het kan een negatieve ervaring worden voor mensen die de puurheid van de stad op deze dag waarderen.
Op weg naar blijvend
De verwachting is dat deze autovrije dag binnen enkele maanden wijds bekend zal worden, sociaal omarmd zal worden en een voorbeeld wordt voor andere steden. Het is lastig te voorspellen, maar er kunnen stemmen opgaan voor een 2e zondag in de maand. En... wellicht in de toekomst meer?
Wellicht is het de aanloop naar een volledig autoluwe binnenstad. De maandelijkse dagen kunnen de stapsgewijze opmaat zijn naar een autoluwe binnenstad waar al zo vaak over gesproken is, maar waarvan we niet goed wisten hoe ze te introduceren.
De voordelen van een autoluwe stad worden als vanzelf zichtbaar en benadrukt. De omslag naar een autoluwe stad zal zelfs door de aanvankelijke tegenstanders als zeer acceptabel worden ervaren omdat het met kleine stapjes is geïmplementeerd.
Locatie
Zaken als de exacte locatie (buitenring/binnenring) en beste invoeringsperiode is iets dat verder besproken moet worden.
Motto: De stad opent.
Desgewenst licht ik dit plan persoonlijk toe. En bied ik mijzelf aan als samensteller van de blauwprint van deze maandelijkse Amsterdamse Autovrije dag 2.0.
Met dank voor uw aandacht.
René Dronkers